Wat kun je me vertellen over James Ensor? - Nathalie Schraenen

Foto van Pixabay.



Wat kun je me vertellen over James Ensor?

Schilder, Oostende, carnaval, skeletten, anarchist
't Is gebeurd ...

Het Ensor jaar is afgetrapt en het had zomaar een vraag in De Slimste mens kunnen zijn.
En dan vraag ik mij af wat hij daarvan zou gevonden hebben.

Achteloos eigenen we ons grote kunst en kunstenaars toe. 
Werken worden verhandeld, geladen en gelost. Ze reizen de wereld rond en worden als alles goed gaat - bij figuratieve werken valt dat doorgaans mee - in de juiste richting opgehangen aan muren waarvan de kleuren meestal niet vloeken met het geëxposeerde doek.
Ze worden in dialoog geplaatst : "Pardon, ik hing hier eerst. Kan wel zijn, maar ik ben duurder verzekerd",  en maken samen met hun bedenkers het voorwerp uit van contracten, artikels, imitaties, boeken, parodieën, documentaires, catalogi en ... quizvragen.
Vergeten we nog bijna het belangrijkste als daar zijn koffiekoppen, zakagenda's, tote bags en juwelenkistjes. Exit Through the Gift Shop, alstublieft.

Ook la petite histoire wordt niet geschuwd bij die verregaande mercantilisering. 
'Moeten we daar iets van vinden?' blijkt goed op weg nieuw Nederlands te worden voor een mening hebben - dat de privésfeer van een artiest uitgebreid verhaald en geïnterpreteerd wordt en een eigen leven gaat lijden, soms ter duiding, vaak ook ter vermarkting van diens oeuvre. Ik laat die lange ij maar staan denk ik.
Publiek bezit, het heeft iets vies, iets voyeuristisch.

Moet en kan kunst voor zichzelf spreken, hoe bewaak je de sereniteit als kassa's rinkelen, en zou iedere kunstenaar niet gebaat zijn bij een kadertestament tot bescherming van nagelaten werk en wezen?

Daar ga ik eens over nadenken  als ik straks naar de expo in Oostende ga, bij twee garnaalkroketten en een Ensor-biertje. Santé, James!









Reacties